شعبه سوم فروشگاه‌های زنجیره‌ای بوکتاب در مشهد با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی با حضور جمعی از مسئولان، ناشران و شاعر و نویسنده کودک و نوجوان مصطفی رحماندوست افتتاح شد.
مصطفی رحماندوست؛ شاعر و نویسنده کودکان و نوجوانان هم به بهانه همین اتفاق مبارک میهمان شهر مشهد بود. از این نویسنده و شاعر، تاکنون 314 اثر به صورت مجموعه شعر برای کودکان و نوجوانان، تألیف و ترجمه داستان‌های کودکان و نوجوانان و کتاب‌هایی درباره فنون قصه گویی و ادبیات کودکان در ایران و جهان منتشر شده‌است. فرصت را غنیمت دانستیم تا درباره مزیت‌های وجود چنین فروشگاه‌هایی برای کودکان با ایشان صحبت کنیم. این گفت‌وگو را بخوانید.
به نظر شما تأثیر این گونه فروشگاه‌های بزرگ در رشد کتاب‌خوانی چیست؟
در بازار معمولی می‌گویند اگر کالا به دید مشتری برسد آن را خواهد خرید. سیاست این فروشگاه‌های بزرگ به گونه‌ای است که خریدار را ترغیب به خرید می‌کند. مثلاً کسی که برای خرید یک قلم کالا به فروشگاه می‌رود با دیدن کالاهای مختلف در کنارش ممکن است کالاهای دیگری هم خریداری کند. این یک سیاست اقتصادی جهانی است. چنین فروشگاه‌هایی موجب می‌شوند خریدار با قصد خرید یک کتاب به فروشگاه بیاید و در نهایت با چهار کتاب خریداری شده به خانه برگردد. از این گذشته دیگر زمان کتاب‌فروشی‌های کوچک تک‌مغازه‌ای که کل کتاب‌هایشان حدود ۲۰۰ یا ۳۰۰ عنوان کتاب بود گذشته است. الان زمان انتخاب است کودکان باید به فروشگاه‌های مخصوص خودشان که کتاب‌هایش از نظر سنی طبقه‌بندی شده بیایند و کتابشان را انتخاب کنند. این فروشگاه‌ها چنین شرایطی را برای خانواده‌ها ایجاد می‌کنند که به کودکانشان فرصت انتخاب بدهند.
با وجود قیمت بالای کتاب و پایین آمدن توان خرید مردم آیا به نظرتان این فروشگاه‌ها می‌توانند موفق عمل کنند؟
بله کتاب گران شده و تیراژ آن پایین است. سال‌های خیلی پیش از این کتاب من با تیراژ ۵۰ هزار نسخه به چاپ می‌رسید و این تیراژ کم‌کم تبدیل شد به ۳۰ هزار نسخه در هر چاپ و بعد همین طور پایین‌تر آمد تا به هزار نسخه در هر چاپ رسید. اما مدتی پیش با ناشری که برای قرارداد کتابی جدید پیش من آمده بود صحبتی داشتم. از او سؤال کردم با این شرایط نشر و قیمت بالای کتاب چطور می‌توانید کتاب را به فروش برسانید؟
ایشان در پاسخ من گفتند، در هر حال کتاب مخاطب خودش را پیدا می‌کند. همیشه عده‌ای هستند که خرید کتاب را در اولویت قرار می‌دهند و بازار در هر صورت می‌چرخد، البته نه به راحتی قدیم. البته من امیدوارم که در آینده درآمد مردم بالاتر برود تا توان خرید کتاب بیشتری برای خودشان و فرزندانشان را داشته باشند.
آیا ممکن است شرایطی پیش بیاید که در این فروشگاه‌ها بچه‌ها بیایند و کتاب را بخوانند و بدون خریداری کتاب امکان مطالعه داشته باشند؟
من سال‌ها پیش، قبل از اجرای طرح فروشگاه‌های بوکتاب طرح چنین فروشگاه‌هایی را نوشته بودم و یکی از اهداف من در این طرح همین بود که بچه‌ها فضایی برای مطالعه داشته باشند و به اصطلاح لمکده داشته باشند تا بتوانند راحت بنشینند و مطالعه کنند. البته الان چنین فضایی را در باغ کتاب تهران ایجاد کرده‌اند اما باز هم نه به آن راحتی که کودک بتواند راحت لم بدهد و مطالعه کند. به نظر من باید چنین فضایی برای مطالعه کودکان در فروشگاه‌های بزرگ کتاب وجود داشته باشد تا کودکان بتوانند راحت بنشینند و کتاب‌ها را یکی یکی مطالعه کنند و سر جایش بگذارند و حتی اگر شده 10 کتاب را مطالعه کنند و یازدهمین کتاب را خریداری کنند. طبیعتاً کم‌کم که به کتاب و مطالعه علاقه‌مند شدند کتاب‌های بیشتری خریداری می‌کنند.
شما در مراسم افتتاحیه صحبتی هم داشتید که بهتر است شعبه دومی از فروشگاه در نزدیکی حرم مطهر ایجاد شود کمی درباره این پیشنهاد توضیح بدهید.
مشهد شهری زائرپذیر است و بیشتر زائران و مسافران در اطراف حرم مطهر ساکن می‌شوند و رفت و آمد دارند و امکان اینکه با فروشگاهی که از حرم فاصله زیادی دارد آشنا بشوند یا امکان دیدن آنجا را داشته باشند بسیار کم است.
بهتر است چنین فضایی در نزدیکی حرم هم ایجاد شود تا مسافران و زائران بتوانند خیلی راحت‌تر به آن دسترسی داشته باشد. این هم می‌تواند برای زائران و مسافران فرصت خرید خوبی باشد هم برای فروشگاه‌ها که طبیعتاً مراجعه‌کننده بیشتر و فروش بیشتری خواهند داشت.
نظر شما